هر انچه که باید از اریایی هابدانید

هر انچه که باید از اریایی هابدانید

امروز می خواهیم به دوره ای بپردازیم که آریایی ها وارد ایران - یعنی سرزمینی که به نام انها نام گذاری شده  -  شدند ،  و همچنین تمدن هایی را که به احتمال زیاد در زمان ورود آریایی ها تشکیل شدند مورد بررسی قرار دهیم. آنچه که لازم است در مورد این دوره بدانید این است که کم بودن مدارک مستند درباره این دوره باعث می شود تا مورخان مجبور شوند بیشتر تاریخ این دوره را بر اساس استنباط های خود بنویسند و همین باعث اختلاف نظر فاحش آنها با یکدیگر می شود.

آریایی ها اقوامی بودند که از آسیای مرکزی ، به خاطر یخبندان های فصلی و کمبود غذا ، از شمال فلات ایران و از دو سوی دریاچه ی خزر وارد سرزمینی شدند که بعدها به نام آنها ایران نام گرفت. گروهی از این اقوام به نام پارت ها در مناطق شمال شرقی ایران (خراسان و گرگان امروزی) ساکن شدند و گروه دیگری که ماد و پارس نامیده می شدند ، با گذشتن از آذربایجان ، به سوی سرزمین های جنوب غربی حرکت کردند( در اواسط قرن نهم پیش از میلاد، آشوری های عراق برای تخستین بار ، از سرزمین پارسوآ به عنوان دشمن همسایه در کتیبه های خود یاد کرده اند. پژوهشگران نیز بر پایه این اسناد نتیجه گرفته امد که احتمالا مادها و پارس ها ابتدا در شمال غربی ایران ساکن بوده اند و بعدها به دلایلی به سرزمین های جنوبی رفته اند) و در نهایت مادها در نزدیکی همدان و پارس ها در استان فارس امروزی مستقر شدند. هم زمان با ورود آریایی ها ، قبایل مختلف دیگری ( که نژاد و هویت بیشتر انها هنوز دقیقا معلوم نشده) نیز وارد ایران شدند و هر کدام قلمرو کوچکی را به خود اختصاص دادن. از میان اقوام  شناخته شده آن دوران می توان به مانایی و اورارتو اشاره کرد که در اوایل هزاره اول پیش از میلاد ، حکومت های مستقلی در شمال غربی ایران تشکیل داده بودند. اقوام ناشناخته ی دیگری در مارلیک گیلان ، حسنلوی آذربایجان ، زیویه ی کردستان و وجود داشتند که مدت کوتاهی در شمال و غرب ایران شاکن شدند. ما ابتدا به طور خلاصه به این اقوام پرداخته و سپس ادامه ی بحث را پی می گیریم.

 

در اواسط هزاره دوم پیش از میلاد ، ایرانیان باستان با دستیابی به فناوری استخراج و ذوب آهن ، گام مهم دیگری در جهت پیشرفت و توسعه ی خود برداشتند. از این زمان تا اواسط هزاره اول پیش از میلاد ، غرب فلات ایران شاهد نقل و انتقالات وسیعه و ورود اقوام و فرهنگ های جدید بود. گرچه اطلاعات ما درباره این اقوام مهاجر بسیار اندک است اما کشف اثار بسیار نفیس از جنس طلا و نقره و همچنین سلاح ها و ابزار آهنی و مفرغی (مفرغ آلیاژی است محکم تر از مس که از ترکیب دو فلز مس و قلع به دست می آید) بیانگر اوج هنرمندی مردم ساکن این ناحیه است که ظاهرا از ثروت قابل توجهی برخوردار بوده اند. تپه های مارلیک گیلان یکی از معروفترین محوطه های باستانی این دوره است. در بالای این تپه هه که در 14 کیلومتری شهرستان رودبار در استان گیلان قرار دارند ، بیش از 50 گور کشف شده است که داخل همه انها اشیای ارزشمند و منحصر به فردی چون پیکره سفالین انسان ، گاو کوهاندار و همچنین جام های زرین و سیمین با نقوش قلم زنی شده بسیار زیبا قرار داشت. از دیگر مناطق باستانی این دوره می توان به تپه های املش ، کلاردشت و عمارلو در استان هایگیلان و مازندران ، تپه زیویه در استان کردستان، تپه حسنلو در استان آذربایجان غربی( گفتنی است قدمت اصلی تپه حسنلو به بیش از 7000 سال پیش برمی گردد ) و غار کلماکره در استان لرستان اشاره کرد. برخی از پژوهشگران معتقدند از آنجا که این مناطق مسیر ورود آریایی های مهاجر به ایران قرار داشته اند و قدمت آثار بدست آمده مربوط به همان دوران است ، احتمالا ساکنان این مناطق اجداد مادها و هخامنشی ها بوده اند ؛ اما از طرفی در دست نبودن کتیبه معتبری باعث شده است باستان شناسان نتوانند به طور قطع درباره ی هویت واقعی آنها اظهار نظر کنند.

 

 

 

 

 

 

نماهایی از تپه حسنلو - در نزدیکی شهرستان نقده - استان آذربایجان غربی

 

 

 

 

 

 

 جام زرین حسنلو: بر بدنه این جام معروف و بسیار زیبا  نقش های بسیاری حک شده است که احتمالا داستانی حماسی را روایت می کند. در ردیف بالایی ایزدی بالدار یوار بر گردونه ای که یک گاو نر آن را می کشد به سوی کاهنی در حرکت است که جامی در دست دارد و در این حال از دهان گاو رودی جاری است که احتمالا نماد حیات و باروری محسوب می شود. در ردیف پایینی و زیر گردونه حیات پهلوانی در حال نبرد با موجودی نیمه انسان ـ نیمه اژدها است. از تصاویر قلم زنی شده آن سوی جام می توان به ایزدهای شاخدار سوار بر ارابه  کاهنانی که در حال حمل قوچ های قربانی هستند پهلوانی که گرز در دست دارد مردی که در حال رام کردن شیر است و پدر و مادری که در حال بازی به کودک خردسالشان هستند اشاره کرد.     قدمت: حدود ۳۱۰۰ سال پیش        محل نگهداری: تهران ـ موزه ملی ایران

 

 

                    

سنگ های لاجورد با نقش های بسیار زیبا از حیوانات و گیاهان مختلف( این تکه سنگ ها احتمالا بقایای یک جام یا یک کاسه می باشند که تکه تکه شده اند) محل کشف: تپه حسنلو- آذربایجان غربی  قدمت: حدود ۳۰۰۰ سال پیش            محل نگهداری: موزه ملی ایران

 

 

             

                          

                 

 

جام زرین با دو ردیف نقش برجسته شیردال و گاو بالدار

محل کشف: تپه مارلیک گیلان

محل نگهداری: موزه ملی ایران( موزه ایران باستان)

 

 

                  

جام زرین با نقش اژدهای دو سر از آثار کشف شده از گورستان های تپه مارلیک گیلان

محل نگهداری: موزه لوور فرانسه

 

 

       

 

ریتون( ریتون نوعی جام به شکل بدن یا سر حیوان است که در مراسم مذهبی دوران باستان ‌برای نوشیدن شربت استفاده می شد) سفالی به شکل گاو کوهان دار   قدمت : حدود ۲۸۵۰ سال پیش    محل کشف: مارلیک گیلان           محل نگهداری: موزه لوور فرانسه 

 

 

 

 

 

 جام زرین مارلیک با یک ردیف نقش برجسته غزال - قدمت: حدود ۲۹۰۰ سال پیش

محل نگهداری: آمریکا - موزه متروپولین نیویورک

 

 

                 

 

 جام سیمین با دو ردیف نقش برجسته اسب و شیر بالدار   محل کشف: گورستانی در تپه املش گیلان    محل نگهداری: موزه لندن             قدمت: حدود ۲۸۰۰ سال پیش

 

 

 

جام زرین مارلیک: شاهکاری بی نظیر از هنر ایرانیان باستان

بر روی این جام معروف ، پیکره چهار گاو بالدار در حالکه ایستاده و به درختی تکیه داده اند، حک شده است. نکته جالب توجه در این جام این است که سر گاوها به جای پرج شدن  از خارج ، تنها با قلم زنی از داخل و با استفاده از طلای بدنه ساخته شده اند!!

قدمت: حدود 2800 سال پیش      محل نگهداری: موزه ملی ایران

 

 

 

 

 جام زرین کلاردشت با یک ردیف نقش برجسته شیر ؛ قدمت: حدود 2800 سال پیش

محل نگهداری: تهران - موزه ملی ایران 

 

 

 

 

پلاک سیمیمن مشکوفه از غار کلماکره لرستان ، قدمت: حدود 2900 سال پیش

روی این پلاک معروف ، نقش دو موجود اساطیری ، با سر انسان ، شاخ و بدن بز ، بال عقاب و دم شیر در حالی که روی سر دو ابوالهول ایستاده اند ، به چشم می خورد. سر این دو جانور روی پلاک پرچ شده و دورتادور پلاک با نقش میوه درخت کاج تزیین شده است

محل نگهداری: تهران - موزه ملی ایران

۱ ۰ ۰ دیدگاه

دیدگاه‌ها

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است.
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی

علم و تکنولوژی

آخرین مطلب
پربیننده ترین مطالب
آخرین نظرات
نویسندگان
پیوندهای روزانه
پیوندها